Dactylorhiza maculata

Februari 2025 | Bekijk alle edities ‘Plant van de maand’

Dactylorhiza maculata

De mensen die mij volgen op facebook, weten dat ik in het voorjaar altijd te vinden ben in de Eifel en Oost-België, op zoek naar orchideeën. Maar ook in Nederland zijn tegenwoordig veel plaatsen te vinden waar deze prachtige planten voorkomen.

Eén van deze schoonheden is Dactylorhiza maculata. De plant is maximaal zo’n 60 cm hoog. De bladeren zijn meestal gevlekt, waar de naam maculata vandaan komt, lancetvormig en afstaand. De bloemstengel is vrij stevig en loopt naar boven smal toe. De bloeiaar is kegelvormig met veel wit tot roodachtige bloemen. De bloemen zijn meestal symmetrisch, licht gekleurd met donkerder kenmerken, zoals strepen en vlekken.

De plant is zeer variabel, mede doordat deze snel hybridiseert met andere Dactylorhiza- soorten. Het is in de natuur dan ook niet altijd simpel om de  juiste naam aan een plant te hangen. Maar er komen ook kruisingen voor met andere geslachten. Er zijn ook wat ondersoorten bekend, zoals D. maculata subsp. fuchsii en D. maculata subsp. podesta.

Ook in onze tuinen kan de D. maculata een mooie aanvulling zijn, daar deze over het algemeen niet veel eisen stelt aan bodem en plaats in de tuin. Deze planten komen voor in weilanden, moerassen, heidevelden, bermen, kalkgraslanden, kortom ze zijn niet kieskeurig. Zelf heb ik er al jaren een paar in de tuin, op zowel zonnige plekken als half schaduw.

Vroeger werden deze planten vooral verplaatst, van  hun natuurlijke habitat naar tuinen. Dit hoeft nu niet meer, daar er steeds meer Orchideeën aangeboden op beurzen en markten. En ook  steeds meer verschillende soorten. Zo kunnen we steeds meer genieten van een toenemend aantal Orchideeën in het wild.

Gerard Verweij